De architectenbranche komt uit een diep dal. Dat is: in de crisis was er méér dan 55% krimp in omzet en werkgelegenheid. Sinds 2015 is de trend omgekeerd. Met steeds meer aanwijzingen dat er op sommige terreinen nu weer sprake van een hausse is. De recente CBS-cijfers tonen over de eerste helft 2017 dus een omzetgroei van 13%. Hoe mooi ook, dit cijfer laat niet zien dat de branche van heel ver komt – de groeipercentages dus zijn berekend over een lage basis – en de bedrijfsresultaten zijn nog allesbehalve florissant. Meer omzet betekent dus niet meer verdiencapaciteit. En al helemaal niet: meer investeringscapaciteit. En dat is nodig voor een gezonde branche.
De nieuwe hoofdredacteur van Cobouw Theo van Vugt wilde wel eens met de befaamde architect Ben van Berkel (UNStudio) en de BNA spreken over innovatie in de bouw en het initiatief van De Bouwagenda, dat door Bernard Wientjes wordt aangevoerd. Het werd een geanimeerd gesprek waarin Ben op zijn visie en internationale ervaring werd aangesproken en ik de visie van de architectenbranche en de BNA verwoordde (i.c. ‘af en toe aanvulde’ ((-:). Over het ‘Spitsbergen-moment voor de bouw’ en andere zaken die bouw en samenleving gezonder maken. Zeker nu de technologische ontwikkeling in rap tempo ook de bouw veroverd en – als we niet slim en snel zijn – zal inhalen (zie daarvoor de BNA-publicaties van Jan Nekkers met toekomstscenario’s) . Een revolutie, of snelle evolutie, is nodig, in techniek, cultuur en werkmethoden. Dat is: in heel veel.
Dat geluk geen makkelijk thema is, ook niet voor de wereld van architectuur, bouw en projectontwikkeling mag niet verbazen. Wel dat de claim dat bouwen en ontwerpen mensen gelukkig kan maken zo matig tot slecht is onderbouwd met feitelijk onderzoek. Er wordt veel vermoed. Van de klassieker van Alain de Botton, tot meer fundamentele werken val van Jonathan Haidt blijkt dat het zo makkelijk niet is. En dat er vaak ten onrechte wordt verondersteld dat geluk gewoon is.
Afgelopen week zat ik in de Eeuwige Stad, tevens de gelegenheid voor een ééndaags symposium over ‘Education & Practice: The Future Architect’. In het Casa dell’Architettura bleek het geen sinecure om overeenstemming te krijgen tussen de deskundigen.